کترینگ چیست؟

 

امروزه نام کترینگ واژه چندان ناآشنایی نیست. در سفرهای هوایی یکی از اولویت های هر شرکت هواپیمایی به نحوه پذیرایی مناسب از مسافرین در حین پرواز بستگی دارد. تاریخچه کترینگ به ابتدای استفاده از هواپیماهای مسافربری باز می گردد. در کترینگ مسافران با توجه به نوع پرواز (داخلی یا خارجی) زمان پرواز و کلاس پروازی مورد پذیرایی میهمانداران قرار می گیرند.

کترینگ علاوه بر بخش پذیرایی به ارائه خدمات جنبی پروازی نظیر اهداء هدایا، مجلات و روزنامه های منطقه ای و کشوری می پردازد. علاوه بر موارد گفته شده، شیوه های خاصی برای عرضه خدمات با کیفیت و مطلوب و در عین حال کاملاً مطمئن و مطابق با استاندارد های ایکائو وجود دارد. 

بخش زمینی کترینگ 

در این بخش شرکت های بزرگ هواپیمایی آشپزخانه ها و سامانه های اغذیه پیشرفته ای را به خدمت می گیرند. بطور مثال برای یک پرواز داخلی می بایست حداقل ۲۰۰ بسته پذیرایی آماده شود و این حجم کار برای کلیه پرواز های یک شرکت معتبر هوایی بسیار پیچیده و سنگین است.

الگوهای تغذیه ای

آشپزخانه ها مرغوب ترین مواد غذایی را با توجه به الگوهای تغذیه ای در پرواز انتخاب می کنند. مشخصات بهداشتی و شناسنامه محصولات دقیقاً به ثبت می رسد. این مواد بیشتر از نوع نیمه آماده و کنسروی هستند. جدول کترینگ روزانه با توجه به پرواز های صبحگاهی، میانه روز، ظهر گاهی، عصر و شبانه متغیر است و با توجه به این وضعیت نوع تولیدات متفاوت خواهد بود.

بطور مثال در پرواز های صبحگاهی از مواد با درصد شیرینی بالاتر به جهت تامین انرژی در انسان استفاده می شود. در پروازهای ظهر از موادی بصورت ترکیبی از قند ها و پروتئین ها استفاده شده و در هنگام شب مواد فیبری و پروتئینی مورد توجه قرار می گیرد. در کترینگ عمدتاً غذاها در گروههای شیرینی ها و ساندویچ ها قرار می گیرد. علت این انتخاب صرف و هضم ساده تر و حجم کمتر است. در پروازهای بیش از ۱۲۰ دقیقه از خورشت ها هم استفاده می شود.

بسته بندی

یکی از مسایل مهمی که در ارتباط با انتخاب ماده بسته بندی برای محصولات غذایی درنظر گرفته می شود تاثیر متقابل محصول و بسته بر روی هم می باشد .

مهم ترین ویژگی هایی که در انتخاب مواد بسته بندی مورد توجه قرار می گیرند عبارتند از : 

عدم تاثیر متقابل سوء بین محصول و ماده بسته بندی: در این مورد اثر محصول غذایی بر روی ماده بسته بندی و اثر ماده بسته بندی بر روی محصول به طور متقابل مطرح می باشد. ماده بسته بندی از طرق مختلف می تواند اثرات سوء بر محصول ایجاد کند:

الف) از طریق انتقال مونومرهای سازنده آن که به طور آزاد در بافت ماده پلیمری وجود دارند و یا درنتیجه حرارت فرایندهای شکل دهی به واسطه تجزیه حرارتی آزاد شده اند. انتقال این مونومرهای آزاد به محصول باعث مسموم شدن محصول می گردد.

ب) انتقال ترکیبات از محصول و اثرات سوء آن بر ماده بسته بندی نیز حایز اهمیت است. در چنین مواردی ماده بسته بندی باید نسبت به ترکیبات واکنش دهنده از محصول مورد نظر، مقاوم باشد.

مقاومت حرارتی ماده بسته بندی: بسیاری از محصولات غذایی بلافاصله پس از فرآوری یعنی به صورت گرم و داغ در داخل بسته بندی وارد می شوند و همچنین بسیاری از محصولات را به شکل آماده به مصرف تولید می کنند ،بنابراین مقاومت حرارتی ماده بسته بندی حایز اهمیت است.

کم بودن وزن مخصوص ماده بسته بندی: این مساله به طور مشخص از نظر حمل و نقل اهمیت داراست.

قابلیت مشاهده محتویات درون بسته: از نقطه نظر قابلیت مشاهده محتویات درون بسته و جذاب نمودن ظاهر بسته این مساله امری مطلوب است. اما در عین حال از نقطه نظر حساسیت محصول غذایی نسبت به تابش نور در بسیاری از موارد لازم است ماده بسته بندی از نوعی انتخاب شود که از اثرات سوء نور بر روی محصول غذایی ممانعت کند.

در این خصوص شرکت های کترینگ تولیدات خود را با استفاده از سیستم وکیوم و ظروف یکبار مصرف PET آماده کرده و به پروازها منتقل می نمایند. مواد غذایی کترینگ معمولاً ۳ تا ۱۲ ساعت قبل از هر پروازی آماده است و تا ۷۲ ساعت به راحتی می توان صرف نمود. یکی از ویژگی های کترینگ در سازگاری غذا با هر ذائقه و سلیقه ای بوده و همچنین توجه به غذا های مرسوم در خانواده های بومی و سنتی در ارجحیت می باشد. 

بخش هوایی کترینگ 

شرکت های هوایی چنانچه خود دارای تاسیسات کترینگ باشند محموله های خود را تا ۳ تا ۱۲ ساعت قبل از پرواز و با استفاده از خودرو های یخچال دار با دمای استاندار به محل فرودگاه حمل نموده و پس از قرار گیری در کانتینر مخصوص به داخل هواپیما منتقل می شود. در این هنگام بخش اول کترینگ نسبت به توزیع و قرار دادن نشریات و مطبوعات برای هر صندلی اقدام می نماید.

قبل از پرواز به جهت کنترل فشار خون و تسکین اعصاب از طریق مهمانداران به مسافران شکلات های نیمه شیرین توزیع می شود. پس از پرواز هواپیما و سپری شدن ۱۰ دقیقه از این زمان بسته های کترینگ در بین مسافران توزیع شده و نیز هدایایی از طرف شرکت هواپیمایی به آنها اهدا می شود. برخی از مسافران بنا به عادات شخصی بسته ها را نگه داشته و پس از رسیدن به مقصد با خود همراه می آورند که البته این امری طبیعی است. 

بخش کترینگ هوایی یکی از حساس ترین و در عین حال مهمترین عنصر کیفی در شرکت های هواپیمایی بشمار می رود بطوریکه هر چه نحوه ارائه این سرویس ها مطلوب تر باشد رضایتمندی از آن شرکت هوایی نیز بیشتر خواهد بود. ناگفته نماند که کترینگ های هوایی اکثر فرودگاه های دنیا بر اساس و تحت نظارت استانداردهای بین المللی "H.A.C.C.P" فعالیت دارند.

منابع:

www.codex.isiri.org (کدکس غذایی ایران)

www.fa.wikipedia.org (دانشنامه آزاد ویکی پدیا)

www.isiri.org (سازمان ملی استاندارد ایران)

www.iso.org (سازمان بین المللی استاندارد سازی) 

و منابع آزاد اینترنتی